GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KIL ÇADIRLARININ KULLANIMI
İnsanlar muhtemelen Hollywood filmleri, kötü romanlar ve yanlış makaleler nedeniyle, Batı dünyası siyah kıl çadırın sembolize ettiği hayatın erdemlerini takdir etmemektedir. Kıl çadırları geçmişin kalıntılarından daha fazladır. Onlar bir kültürü anlatmaktadır.
Yıllar önce, Arabistan kumlarında, ufukta siyah bir kıl çadırdan fazlasını görme olanağı yoktu. İster bir arkadaşa, bir yabancıya, hatta bir düşmana ait olsa da, bir gezgin bu çadırın sahibinden üç gün ağırlama talep edebileceğini biliyordu. Çölün yolu buydu ve şöhreti tüm dünyaya yayıldı. Siyah kıl çadır birçokları için Arap misafirperverliğinin simgesi haline geldi.
Ancak Bedevi çadırları sembollerden çok daha fazlasıydı. Rüzgar ve su geçirmez, havadar, güneş ışınlarına karşı izole edilmiş, bakımı ve onarımı kolay ve tercihen şık görünüşlüdür.
Bedevi kıl çadırının temel unsuru, siyah (veya kahverengi) keçi tüyü veya koyun yünden dokunmasıdır. Şeritler halinde yapılır ve birleştirilir. Ortalama shaikh, dört direkle desteklenen, çadırın çatısına dönüşen büyük bir dikdörtgen oluşturmak için birlikte yaklaşık 75 feet uzunluğunda, belki de altı ekstra geniş kumaş şeritlerine sahipti. Daha mütevazı, bir veya iki kutuplu çadır, 25 feet uzunluğundaki kumaştan üç veya dört dar şeritten yapılabilir. Her iki durumda da kumaş, ailenin kadınları tarafından kendilerinin döndürdüğü iplikten, gerçek çöl sakinlerinden ya da değilse köy dokumacılarından satın aldığı iplikten dokunmuştur. Bir başka uzun dar şerit, çadır çatısının üç kenarına altı inçlik bir ahşap iğne dizisi ile tutturulmuştu. Daha sonra alt kenarı kumun içine gömülmüş olan zeminin yüzeyine dökülür veya eğer zemin zorlaşırsa toparlanmaya başlar. Daima rüzgardan uzak duran açık taraf, çadırın çeşitli bölümlerini birbirinden ayıran karmaşık tasarıma sahip dikey perdelerden oluşan bir dizi odaya bölünmüştür. Bunlar genellikle bir konuk odası, bir mutfak ve kadın mahalleleri olan muharrem (“harem” kelimesine akrabalık) olarak iki katına çıkan bir erkek bölümünden oluşuyordu. Kıl çadırının zemini çölün kendisi, bazen yerel olarak dokunmuş halılarla kaplıydı ya da çadırın sahibi zengin ise Pers’in parlak halılarıyla kaplıydı.
Bedevi bir aile taşındığında, kıl çadırı sökülür ve develer ile taşınırdı. Taşınmalar genellikle sadece koyun, keçi ve deve sürüsü için su ya da yem ihtiyacına göre belirlenirdi, bu yüzden bir sonraki kamp yeri her zaman iyi bir arazinin çevresinde olurdu. Kıl çadırının işleri, Bedevi kadınlarının hayatta ana işlevlerinden biriydi, bireysel işler kesinlikle ailenin üyeleri arasında bölündü. Örneğin, ana çadır direklerini kaldırmak, insanların çalışmasıydı, ancak çadırın sürülmesi genellikle genç kızlar tarafından yapılırdı.
Eşyalar az olsa da, her kıl çadırında bulunurdu. Örneğin reisin tüfeği konuk odasında çadır direğine asılır, şömine aynı “oda” nın tam merkezinde inşa edilirdi. Kahve kabağı, sıcak kahve çekirdeklerini soğutmak için tahta tepsi, kahve öğütücü, tütsü brülörü ve ev sahibinin deve eyeri ile birlikte üç ocak sırası ocak yanında dururdu.
Sıcak havalarda ruaq tarafı koruyucu güneş ışığını kabul etmeden havanın serbest dolaşımını sağlamak için rulo yapılmıştır. Soğuk havalarda – kış gecesindeyken, Suudi Arabistan’ın bazı bölgelerinde sıcaklıklar donmanın altına düşebilir – sıcağı absorbe eden yapıya sahip olan kıl çadırları konukların sıcak olmasını sağlamaktadır.
Elbette günümüzde siyah kıl çadırları yok değil. Bedeviler Suudi Arabistan’da birçok alanda geziniyor ve ünlü “kıl çadırı kuleleri” hala en sevilen barınaklardır. Fakat bir zamanlar bir zorunluluk halindeyken, günümüzde bir anakronizm haline geldi – Suudi Arabistan’ın gökdelenler dünyasına doğru ilerlemesine karşılık kıl çadırları inanılmaz çarpıcı bir kontrast oluşturular.